M.Ö. 5000-4000 itibariyle yaşam bulguları veren, M.Ö. 300 yılında kurulan kadim Antakya kenti, sahip olduğu tarih, farklı kültürlerin bir arada yaşama deneyimi ile dünyada örnek kent olduğu gibi tarihte gerçekleşmiş birçok ilklerin ve çalışmaların merkezi olmuştur. Örneğin ilk akademi, ilk ışıklandırılmış cadde, ilk mağara kilisesi, M.Ö. 2. yy.’da dünyanın en görkemli olimpiyat oyunlarının düzenlendiği, M.Ö. 195 yıllarında olimpiyat niteliğindeki ilk festivalin yapıldığı tarihi bir kent…
15 Mart 2011 yılında başlayan Suriye Savaşı ve son 1 yılda var olan pandemiden dolayı ayakta durmaya çalışan Hatay (Antakya) kenti, tarihte sahip olduğu ünü, deneyimi tarih, kültür ve doğal zenginliklerini yüzyıllar sonra dünya insanlarına Expo 2021 ile aktarma heyecanını yaşamaktadır.
1851 yılından beri yaklaşık 150 yıldır ilk olarak Dünya Fuarı olarak gerçekleşen ve daha sonra Dünya Expo, İhtisas Expo, Bahçıvanlık (Bahçe Bitkileri Fuarı) Expo ve Triennale di Milano olarak 4 farklı kategoride düzenlenmekte olan Expo’lar birçok şehrin veya ülkenin kültürlerini, güçlerini, mimari ve teknolojik yeteneklerini sergilemelerine olanak sağlamıştır. Expolar, telefon, daktilo veya asansör gibi icatların yanı sıra Eyfel Kulesi veya Özgürlük Heykeli gibi şehirlerin marka değerlerine katkı sağlayacak ürünlerin oluşturulmasına da neden olmuştur.
EXPO, yenilikçi paylaşımları ve ilerlemeyi teşvik ederek iş birliğini desteklemeyi ve halkın eğitim seviyesini artırmayı amaçlayan, bulunduğu şehrin alt yapısını, ulaşım ağlarını geliştirerek topyekûn kalkınmayı teşvik eden ekonomik fırsatlar ortaya koyan, yeni iş alanları oluşturarak ülkenin küresel iş ve yatırım çevresini geliştirmesine olanak sağlar. Dünya liderleri ve karar merciler ile birlikte milyonlarca ziyaretçinin dikkatini çeken bu fuar, ülkenin uluslararası imajını güçlendirmesi için büyük bir fırsattır.
Uluslararası Bahçe Bitkileri Fuarı’nın kente katkısı nedir?
Peki Hatay’da gerçekleşecek olan Uluslararası Bahçe Bitkileri Fuarı’nın kente olan katkısı nedir? Dünya genelinde bu fuarı gerçekleştiren ülkelere baktığımızda gelişimin yanında ekonomik anlamda önemli getirisi olmuş. Yapılan çalışmalarda, 5 ay 20 gün süren bu fuarlara katılım 2 milyon ila 15.7 milyon arasında değişiklik göstererek ortalama 5.8 milyon ziyaretçinin geldiği tespit edilmiştir. Ziyaretçilerin %20’si aynı şehirden, %20 ile %65 oranları arasında ülke genelinden, %5 ila %50 arası oranda uluslararası ziyaretçilerle birlikte günlük ziyaretçi sayısı 38 bin kişiyi bulduğu tespit edilmiştir.
Önceki fuarlardan görülüyor ki, ekonomik anlamda kentlere önemli anlamda katkı sağlamaktadır. 158 gün süren bu fuarın sağlamış olduğu ekonomik getiri, 527 milyon Euro civarındadır. 2003 yılında Rostock Almanya’da yapılan fuarın toplam yatırım bedeli 88,2 milyon Euro’dur. Gerçekleşen exponun ekonomiye direkt katkı sağladığı miktar is, 262 milyon Euro’dur.
2010 yılında Taiepei Çin’de gerçekleştirilen Taipei International Flora Expo’nun yatırım bedeli, 283,8 milyon Euro’dur. 8.9 milyon ziyaretçi ile birlikte ekonomiye toplam getirisi 719 milyon Euro’dur.
Expo alanının turizme direkt katkısı…
Expo alanının turizme direkt katkısı olduğu gibi daha sonrasında turizm hareketinin devam etmesi için önemli bir yere sahiptir.
**Ülkeye olan olumsuz bakış açısını değiştirebilir.
**Turizmin büyümesini teşvik etmek için turizmi ve önemli başarı stratejilerini uyumlu hale getirir.
**Gelecekteki turistik ziyaretleri yönlendirme potansiyeli taşır. Daha önce expo şehrini veya ülkeyi gezmeye gelmeyen turistlerin ilgisini çekecektir. Gelecekte tekrar ziyaret etme olasılıklarını artıracak ve destinasyonu başkalarına tavsiye etme etkisi vardır.
**Uluslararası Bahçe Bitkileri Fuarı (AIPH); güzelliği ve yaratıcılığı sergilemek için oluşturulmuş, .ziyaretçi deneyimini büyük ölçüde etkileyecek yeni bir destinasyon var etmektedir. Örneğin sadece Birleşik Krallık’ta Bahçecilik Turizmi 2014’ten bu yana çarpıcı bir şekilde artış göstermiştir. Sektör, 2017 yılında 2,2 milyar sterlin turist harcaması, GSYİH etkisi 2,9 milyar sterlin ve 60,500 istihdam sağladı.
** Bu fuarın sadece önemli bir etkinlik değil, yerel ekonomiyi kısa ve uzun vadede canlandıracak ödüllendirici bir deneyim sunacaktır.
“Expoyu doğru yönetmeliyiz”
Dünya ülkeleri ev sahipliği yapmak için kıyasıya mücadele verdikleri expoyu ülkemiz olarak doğru bir şekilde yönetmeliyiz. Türkiye’nin ve kentimizin tanıtılması noktasında önemli bir araç olan bu fuarın gerçek anlamda yapılması için Kültür ve Turizm Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yanı sıra, turizm endüstrisinin önemli STK’ları bir araya gelerek Hatay Büyükşehir Belediyesi’nin yapmış olduğu çalışmalara rehberlik ve destek vermeleri gerekmektedir.
Alt ve üst yapının expo kenti için uygun olmadığı, şehrin birçok ilçesinde içme suyunun dahi akmadığı, beklenen ziyaretçi sayısının yakalanması halinde gelecek olan misafirleri ağırlayacak yatak kapasitenin bulunmadığı, kentin tarih, inanç, kültür turistik alanlarının turizme uygun peyzaj ve düzenlemenin yapılmadığı, yerleşim alanlarındaki yolların ve sokakların günümüz dünyasına uygun olmadığı, Hatay halkına expo ile ilgili yeterli bilgilendirmenin yapılmadığı bir ortamda bu fuarın gerçekleştirilmesi ülke ve kentin tanıtımı için büyük risk söz konusu olabilir.
Expo şansını pandemi ile birlikte ülkenin tanıtımı için kullanarak krizi fırsata çevirmemiz için tespit edilen eksikliklerin ve yanlış uygulamaların çözümlenmesi elzemdir. Aksi halde ülkemiz ve Hatay kenti kötü bir durum ile karşı karşıya kalabilir. Suriye Savaşı ve sınır kapılarının kapalı olmasından dolayı kötü durumda olan Hatay ekonomisini tekrar canlandırmak, kentin sahip olduğu turizm potansiyelinin doğru pazarlanması için Expo 2021 tarihi fırsat olacaktır.
Turizm endüstrimizin gelişimi ve ülkemizin ekonomisine katkı sağlamak için bütün bileşenlerin siyasi çıkar gözetmeksizin aynıdan ziyade doğru paydada buluşması dileğiyle.
Fatih Kartal/ Secra Danışmanlık & Turizm Kurucusu
#HatayExpo2021 #fuar #turizm #turizmfuar #covid19 #suriyesavaşı #hatayturizmi #antakyaturizmi
