Konya’da Ateşbaz-ı Veli Günleri esti…

Haber: Hatice Ünal Bilen

Mevleviler Şehri Konya, dünyada türbesi olan tek aşçısı Ateşbaz-ı Veli’yi Mutfak Kültürü Günleri kapsamında bu yıl 20-24 Eylül tarihleri arasında beşinci kez andı…

Mevlana dergahının aşçıbaşısı Ateşbaz-ı Veli adına her yıl düzenlenen “Ateşbaz-ı Veli Mutfak Kültürü Günleri bu yıl İstanbul’dan sonra ilk defa öz yurdu Konya’da, 20-24 Eylül tarihleri arasında gerçekleşti.

Baştan söyleyeyim, ulusal ve uluslararası konukların katlımıyla düzenlenen Mutfak Günleri, tabiri caizse tam bir gastronomik tur, 360 derece Konya kent turu kıvamında geçti. Konya Büyükşehir Belediyesi’nin davetlisi olarak yer aldığımız bu özel organizasyonda sadece Konya’nın unutulmaz tatlarına doymakla kalmadık aynı zamanda Konya’nın tarihinde, kent değerlerinde, yaşam merkezlerinde, müziğinde, sanatında panaromik bir yolculuğa çıkma fırsatı da elde ettik. Nasıl ki Ateşbaz-ı Veli mutfağında pişen sadece yemek değil; insan idiyse, bizler de Konya’daki bu beş günlük misafirliğimiz boyunca kelimenin tam manasıyla hem pişen bir mutfağın eşsiz lezzetlerini tatma şansı yakaladık hem de bir yandan Mevleviler Şehri’nin kendine özgü tarihi, kültürel ve insanlık değerleriyle piştik…

Gelelim, beş günlük organizasyonun detaylarına…

Dünyada türbesi olan tek aşçı

Ateşbaz-ı Veli Mutfak Kültürü Günleri, 20 Eylül Salı günü Konya Dedeman Otel’de basın mensuplarına yönelik bilgi paylaşım toplantısı ve ardından Ateşbaz-ı Veli Türbe meydanındaki törenle açılışını yaptı.

Konya Valiliği, Konya Büyükşehir Belediyesi, Meram Belediyesi, Selçuk Üniversitesi ile Anadolu Halk Mutfağı Derneği’nin katılımcılığında düzenlenen; Türkiye topraklarının bereketli mutfak kültürünü temsil eden isimlerin hatırlanmasını sağlayan “Ateşbâz-ı Velî Mutfak Kültürü Günleri” açılış törenine Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkçi, Konya Valisi Yakup Canbolat, Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Akyürek, Meram Belediye Başkanı Fatma Toru, Konya İl Emniyet Müdürü Mevlüt Demir, Selçuklu Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay, Konya Ak Parti genel Başkan Yardımcısı Ahmet Sorgun, Konya Ak Parti Milletvekili Hüsniye Erdoğan ve Konya Ak Parti İlçe Başkanı Abtülkadir Özuğur, Mevlana’nın 22. kuşaktan torunu Esin Bayru Çelebi ve diğer protokol üyeleri katıldı.

Toru: “Ateşbaz-ı Veli aşçılığı yanında barışa hizmet eden biriydi”

Ulusal ve uluslararası konukların katılımıyla başlayan Ateşbaz-ı Veli türbesi yanında hazırlanan etkinlik alanındaki açılış töreninde ilk konuşması yapan Meram Belediye Başkanı Fatma Toru, adına türbe yapılan dünyanın tek aşçısı Ateşbaz-Veli adına düzenlenen bu etkinliğin çok değerli olduğunu belirterek öncelikle emeği geçen herkese teşekkür etti. Başkan Toru, konuşmasında “Ateşbaz-ı Veli sadece bir aşçı değil, aynı zamanda nefis terbiyesinin, mütevazılığın, sabrın sembolüdür. Şu anda da çok ihtiyacımız olan bu değerlerin onun sayesinde daha da yayılmasını diliyorum. Bu tarafıyla Ateşbaz-ı Veli barışın simgesidir. Onun bu yönünün Konya’dan ülkemize yayılması en büyük arzumuz.” dedi.

Akyürek: “Ateşbaz-ı Veli, insan-ı kamilleri ortaya çıkaran değerdir”

Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Akyürek de konuşmasında “Ateşbaz-Veli sadece lezzetli yemekler oluşturmamış aynı zamanda eğitimiyle “insan-ı kamil”leri ortaya çıkarmış ve toplumun barış içinde olmasını sağlamıştır. O nedenle bu etkinliği çok değerli buluyorum” diye konuştu.

Tüfenkçi: “Arzumuz uzun ömürlü bir etkinlik olması”

İlk kez 2010 yılında İstanbul’da düzenlenen ve 2014 yılında ise Konya’da yapılan başlanan “Ateşbâz-ı Velî Mutfak ve Mutfak Kültürü Günleri’nin açılış töreninde son konuşmayı Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkçi yaptı. Tüfenkçi, “Daha önce yerel sınırlarda gerçekleşen etkinliğin uzatılarak uluslararası platforma taşınması ve Ateşbaz-ı Veli’yi dünyaya tanıtılması konusunda emek verenleri kutluyorum ve bunun uzun ömürlü bir etkinlik olmasını diliyorum” dedi.

Açılış töreninin ardından Avadanlıklar Sergisi, “Yerel Ürünler Sergisi” açılışları yapıldı. Ardından Türk Mutfak Kültürü Araştırmacısı Nevin Halıcı tarafından “Ateşbâz-ı Velî ve Mevlevî Mutfağı Hakkında Bilgilendirme Sunumu” yapıldı.

Dünyaca ünlü şeflerden gastro şov!

Mutfak Günleri’nin 21 Eylül Çarşamba günü gerçekleşen ikinci günü, Konevi Kültür Merkezi’nde İskender Pala, Beşir Ayvazoğlu ile Sabri Koz’un “Edebiyatımızda Mutfak Kültürü” üzerine sohbetleri ile devam etti. Program ardından ulusal ve uluslararası platformlarda Ateşbâz-ı Velî’nin şahsında Konya ve Anadolu mutfak kültürlerinin etkin bir şekilde tanıtılması amacıyla düzenlenen, dünyaca ünlü şeflerin katılımıyla gerçekleşen gastro şovlar ile renkli anlara sahne oldu.

Mutfak sponsorluğunu Öztiryakiler’in yaptığı etkinliklerde ilk şovu gerçekleştiren Cüneyt Asan, et pişirirken pişirme tekniklerinin yanı sıra 10 yaşında başladığı çıraklıktan bugün 40 şubesi ve 2500 çalışanı olan bir organizasyona nasıl emek verdiklerini anlattı. Asan’ı izleyenler, şovun ardından kendisini soru yağmuruna tuttu. Fransız şef Susan Loomis de Fransız yemekleriyle ilgili bilgi verdiği şovunda Fransızlar’ın iyi yemek yapmasının sırrının “Büyükanne tarifleri” olduğunun altını çizdi.

Bana kalırsa içlerinde en dikkat çekeni, Günaydın Restaurantları’nın sahibi Cüneyt Asan’ın yaptığı et pişirme şovu idi ki; hem etteki ömürlük ustalığı hem de sunum becerisi ile ben de dahil olmak üzere izleyenlerden tam not aldığımı söyleyebilirim.

Cüneyt Asan: “Mutfak değerlerimize sahip çıkmalıyız”

Etkinlikler sonrasında bir araya geldiğim Cüneyt Asan ile Ateşbaz-ı Veli Mutfak Kültürü Günleri üzerine konuşma fırsatı da buldum. Konya’nın tarihi, kültürü ve mutfağıyla önemli bir değer olduğuna dikkat çeken Asan şunları söyledi: “Ateşbaz-ı Veli benim anladığım, araştırdığım kadarıyla dünyanın ilk aşçısı gibi görünüyor. Burada bir inanç topluluğuna yemek yapan bir mutfak var ama bildiklerimizden de farklı. Çünkü onun mutfağında hem yemek hem de insan pişiyor. Bunun dünyada bir eşi benzeri daha yok. Ateşbaz-ı Veli’nin dünyada türbesi olan tek aşçı olması da Konya ve ülkemiz açısından çok büyük bir değer. Dolayısıyla bunun çok geç kalınmış bir organizasyon olduğunu düşünüyorum, çok daha önceden hatırlanmalıydı. Dünyada yükselen gastronomi algısına karşın, elimizde bunca değere sahipken geride kalmamız bence önemli bir sorun. O yüzden buradaki varlığımızla etkinliğe bir değer katabiliyorsak ne mutlu bize. Bu işin önemini ve değerini iyi algıladığım için buradayım. Yoksa gerçekten çok işlerimiz var. Buradan çıkıp, Dubai’deki dükkanı açacağız. Ardından St. Sebastian’da Türkiye’yi temsil etmek için bulunacağız. Demem o ki, dünyanın en lezzetli mutfağına sahip olmamıza rağmen mutfağımızın bir yeri yok. Bu sebeple sektördeki herkesin bu işlere katkı sağlaması gerektiğini düşünüyorum.”

Ateşbaz-ı Veli Mutfak Kültürü Ödülleri sahiplerini buldu

Programın devamında Ateşbâz-ı Velî Mutfak Kültürü Günleri, 21 Eylül akşamı gerçekleştirilen ödül töreniyle akışını sürdürdü. İlk kez 2010 yılında İstanbul’da düzenlenen “Ateşbâz-ı Velî Mutfak ve Mutfak Kültürü Günleri, bu yıl daha geniş kapsamlı ve uluslararası platforma taşınarak gerçekleştirildi. Kültür Günleri kapsamında düzenlenen ve “Gastronomi Oscarları”nın sahiplerini bulduğu Ödül Töreni, Konya Konevi Kültür Merkezi’nde yapıldı.

Doğru eller, hak edenleri alkışladı

Beş yıl önce Ateşbaz-ı Veli adına bu etkinliği başlatarak bir ilk’i hayata geçiren Anadolu Halk Mutfağı Derneği Genel Başkanı Adnan Şahin, etkinlikte yaptığı konuşmada, bu programın Anadolu’daki değerli mutfak üstatlarına bir vefa borcu olduğunu vurgulayarak “Konya’da düzenlenen bu organizasyon Konya Valiliği, Konya Büyükşehir Belediyesi, Meram Belediyesi ve Selçuk Üniversitesinin katkılarıyla daha da tanınır bir hale geldi. Ateşbâz-ı Velî Mutfak Kültürü Ödülleri”, hak edenlerin doğru eller tarafından alkışlandığı, ülkenin mutfak değerlerinin doğru zeminlerde tartışıldığı, ticarî kaygılardan uzak bir organizasyon olması sebebiyle önemlidir ve hiç kuşkusuz bu önemini güçlendirerek sürdürecektir” dedi.

Şahin: “Ateşbaz-ı Veli konusundaki araştırmaları çoğaltacağız”

Selçuk Üniversitesi Rektörü Mustafa Şahin de Ateşbaz-ı Veli’nin, Anadolu topraklarının önemli bir değeri olduğunu belirterek “Ateşbaz-ı Veli, bir insan sarrafıydı, Çünkü dergaha girenler ilk olarak mutfak terbiyesinden geçerler ve onun onayıyla dergaha kabul edilirlerdi. Mutfakta sadece yemek değil, terbiye öğretilirdi. Üniversite olarak Ateşbaz-ı Veli’nin daha iyi tanıtılmasına vesile olabilmek için çalışmalarımıza ağırlık vereceğiz” diye konuştu.

Meram Belediye Başkan Vekili Hıfsı Soydemir de Konya’nın gönüller ocağı ve medeniyetler şehri olduğunun altını çizerek şunları söyledi: “Muhabbet ve medeniyet, Konya’da pişirilip dünyaya servis edilmiştir. Bu yarışmanın düzenlenmesinden çok memnun olduğumuzu belirtmek isteriz.”

Konya İl Kültür Müdür Vekili Mehmet Gündem ise yaptığı konuşmada, beş yıldır düzenlenen bu etkinliğin sadece Ateşbaz-ı Veli’nin yemeklerinin hatırlanması değil, tasavvuf geleneğinin de hatırlanması konusunda önemli bir adım olduğunu vurguladı.

Türk mutfağına katkı yapanlara ödül verildi

“Ateşbâz-ı Velî Mutfak ve Mutfak Kültürü ödül töreninde Anadolu Halk Mutfağı Derneği Başkanı Adnan Şahin, Gastronomi yazarı Ali Esad Göksel, Mutfak Dostları Derneği Başkanı Zeynep Kakınç. Food and Travel Dergisi yayın Yönetmeni Ebru Erke, Gazeteci-Yazar Faruk Şüyun, Araştırmacı Filiz Hösükoğlu, Türk Mutfak Vakfı Genel Müdürü Hilal Nuhoğlu, Avantgarde Grup Yön. K Başkanı İsmet Öztanık, Gazeteci Müge Akgün, TÜSİAD Turizm Komisyon Başkanı Naile Gökçen Çukurova, Araştırmacı Yazar Nevin Halıcı, Gazeteci Nur Çintay ve Yiyecek İçecek Sektörü İşletme sahibi Önder Köse’nin oluşturduğu seçici kurul, ödüllerde ulusal ve uluslararası başarı, Türk Mutfağına kurumsal ve bireysel olarak somut katkı, Türk Mutfağının uluslararası platformlarda bilinirliğini artırma, Türk Mutfağı adına araştırma, inceleme, arşivleme, kayıt altına alma ve yazılı hâle dönüştürme çalışması ve ürün geliştirme kriterlerini esas alarak seçim yaptı.

Törende ilk olarak Anadolu mutfağına uzun yıllardır hizmet vermiş sektörde pek çok kişiyi yetiştirmiş olan Cüneyt Asan’a Emek ve Onur Ödülü verildi.

Törendeki ödül verilen kategoriler ve isimler şöyle sıralandı: Araştırma-İnceleme (Kitap) kategorisinde Tolga Atalay – Tapuoloji, Mutfak Endüstrisi (Firma) kategorisinde Jumbo, Resmî ya da Özel Kurumlar, STK’lar kategorisinde TURYİD, Görsel Medya (TV) kategorisinde Lezzet Yolculuğu- Turgay Başyayla, Gıda Üretimi ve Dağıtımı (Firma) kategorisinde Boğatepe Derneği- İlhan Koçulu ve Hizmet Sektörü, İşletmeler kategorisinde Sofra Grup.

Konya’nın beş yıldızlı şefleri kıyasıya yarıştı

Mutfak Günleri’nin 22 Eylül Perşembe günü Ateşbaz-ı Veli Türbe Meydanı’nda devam eden program beş yıldızlı otel aşçılarının katıldığı “Selçuklu Dönemi Mutfak Sanatları Yarışması” damgasını vurdu. Dedeman Konya, Rixos Hotel Konya, Hitch Hotel Konya ve Ramada Plaza Konya Otel şeflerinin ekibiyle bireber kıyasıya yarıştığı yemek yarışmasında Yemek Yazarı ve Seyyah Ömür Akkor başarılı sunumuyla dikkat çekti. Yarışmanın birincisi Rixos Konya olurken, ikincilik ödülü Dedeman Konya ve Hich Hotel arasında paylaşıldı.

Ömür Akkor: “Ateşbaz-ı Veli adına bir ödül töreni düzenlenmesi ve uluslararası düzeyde gerçekleşmesi çok heyecan verici”

Ateşbaz-ı Veli etkinliklerine gerek aldığı Yılın Genç Şefleri ödülü gerekse başarılı sunumlarıyla damgasını vuran isimlerden biri de, Yemek Yazarı ve Seyyah, Ömür Akkor idi. Türk ve Selçuklu mutfaklarına hakimiyeti ile unvanının hakkını fazlasıyla verdiğini düşündüğüm Ömür Akkor ile yarışma sonrasında bir araya gelerek, etkinliğin Konya ve ülke mutfaklarına katkısını ve projelerini konuştuk.

Ömür Akkor şunları söyledi:

“Ateşbaz-ı Veli etkinlikleri için Konya’da bulunuyoruz. Aslında bir mutfak kültürü ödülünün isminin olması etkileyici çünkü Anadolu büyük bir öğreti ve Anadolu’da Ateşbaz-ı Veli önemli bir isim. Fakat bilmediğimiz daha binlerce isimsiz kahraman aşçı var. Dolayısıyla onun adına böyle bir ödül töreni düzenlenmesi ve bunun uluslararası düzeyde gerçekleşmesi bence heyecan verici. En azından Anadolu mutfağı için öyle olduğunu düşünüyorum. Ben Yılın Genç Şefleri dalında ödüle layık görülen iki şeften biriydim. O kategoride iki ödül vardı zaten. Uzun bir zamandır Anadolu ve Türk mutfağı çalışıyorum. 15. profesyonel yılım. Anadolu ve Türk mutfağı üzerine yazılmış 20 kitabım var. 2012 yılında yazılmış Selçuklu Mutfağı kitabımla Paris’te ‘Dünyanın En İyi Yemek Tarihi’ kitabı seçildim. Selçuklular adına böyle bir ödül almak benim için önemliydi. Çünkü Selçuklular 1000 yılında Anadolu’ya girdiler. Ben 2000 yılında aldığım bir ödülle bu mutfağın kapılarını Avrupa’ya araladım. Sonra kitap başka dillere çevrildi. Aradan geçen birkaç yılda da Ateşbaz-ı Veli ödülü alarak aslında bu ödülün Selçuklular kısmını tamamlamış oldum. Böylece hem dünyada hem de Türkiye’de karşılığını bulduğunu düşünüyorum. Çok memnunum. En azından bir mutfak kültürü yazarı olarak yaptığınız eserlerin takdir görüyor olması bizleri daha fazla motive ediyor.”

Etkinlik akşamı ise Mevlana Kültür Merkezi’nde Sema Gösterisi ve ardından Endonezyalı müzisyenlerin katlımıyla gerçekleşen Mistik Müzik Festivali ile son buldu.

Nevin Halıcı: “Etkinliğin Konya mutfağımızın tanıtımına katkısı çok büyük”

Bu keyifli Konya seyahatim sürecinde Türk mutfağına araştırmacı yazar kimliğiyle damgasını vuran Nevin Halıcı ile Konya lezzetlerini tatmak da mümkün oldu ki, benim için unutulmaz bir ayrıcalıktı. Halıcı ile bir taraftan Konya’nın meşhur bamya çorbasını yudumlarken bir taraftan da Ateşbaz-ı Veli etkinliklerini konuştuk. Etkinliğin Ateşbaz-ı Veli’nin tanıtılmasındaönemli bir katkı sağlayacağını ifadee den Halıcı ise şunları söyledi: “Ateşbaz-ı Veli ile ilgili olarak 1986 yılında 700. Yıldönümü adına ilk programları başlattık. İki yıl arayla beş kongre yapıldı ve dünyanın en ünlü akademisyenleri Konya’ya, İstanbul’a geldiler ve tanıdılar. Hatta aralarındaki bir gazeteci dedi ki, “Organizatörlerin bizi niçin Konya’ya götürdüklerini bilemedik. İstanbul’da her şey çok güzeldi. Pera Palace’ta kalıyorduk, geziyorduk. Yemek programları harikaydı. Ama ne zamanki Konya’ya gittik, Ateşbaz-ı Veli’yi ziyaret ettik. Biz oraya bir turist gibi gittik, bir hacı gibi döndük. Bu çok gurur verici ve anlamlıydı. Bu etkinlik beş yıldır yapılıyor, şüphesiz Konyamıza ve ülke mutfaklarının tanıtımına da katkısı tartışılmaz.”

Mutfakta pişti, bize de düştü

Ve son olarak…

Ateşbaz-ı Veli etkinlik programı süresince Konya’nın tarihi ve kültürel değerleri ile beraber çok özel mekanlarında gastronomik cevherlerini de deneyimleme fırsatı bulduk ki bu vesile ile bizleri doyumsuz tatlarıyla ağırlayan Hacı Şükrü Restaurant’a, etli ekmeklerin şahı Kandil Etli Ekmek Evi’ne, Sille Antik Kenti’nde bizlere mağara içinde kahvaltı yapma imkanı sağlayan Kozana Café’ye, Meram’da tamamen ihtiyaç sahibi kadınların hizmet verdikleri Baciyan-ı Meram’a, Konya Meram Bağevi’nde evinin kapılarını sonuna kadar açan Saime Yardımcı hanımefendiye ve Dedeman Konya Hotel Executive Şefi Abdullah Çelik’e takdire değer ağırlamaları için teşekkürü bir borç biliyorum.

Ve diyorum ki, “Konya’ya gidin, bu eşsiz güzellikleri bir kez de siz yaşayın…”