TÜROB Başkanı Eresin: “Türkiye’nin ve İstanbul’un moda olmasına kesin gözüyle bakıyoruz”

Haber: Hatice Ünal Bilen

Türkiye turizminde son durumu değerlendiren TÜROB Başkanı Müberra Eresin, gelecek yıllar için Türkiye’nin ve İstanbul’un moda olmasına kesin gözüyle baktıklarını ifade ederek, “Pandemi sonrasında güçlü bir toparlanma ile tüm kayıplarımızı telafi etmeyi ve Türkiye ekonomisine katkılarımızı önceden olduğu gibi sürdürmeyi hedefliyoruz.” dedi.  

Türkiye turizm sektörüne ilişkin son durumun paylaşıldığı TÜROB-Türkiye Otelciler Birliği Sektörel Değerlendirme Toplantısı 22 Eylül Çarşamba günü Intercontinental Istanbul’da gerçekleşti. Sektörün güncel durumuna ilişkin hedeflerin ve rakamların açıklandığı toplantıda TÜROB Başkanı Müberra Eresin’in yanı sıra dernek Başkan Yardımcıları Hediye Güral Gür, Taner Yallagöz, Genel Koordinatör Kasım Zoto, Yönetim Kurulu Üyeleri Ayhan Hacıbektaşoğlu, Orkun Petekçi, Mustafa Topaloğlu ve dernek Genel Sekreteri İsmail Taşdemir hazır bulundu.
Konaklama sektörünün son 1.5 yılına dair güncel doluluk oranlarını paylaşan Eresin, 2020 yılını Türkiye ortalamasında bir önceki yıla göre yüzde 51 gerilemeyle sadece faaliyete açık olan otellerde yüzde 36 dolulukla kapattıklarını, İstanbul’da ise bu oranın yüzde 56 gerilemeyle yüzde 37 olarak kayıtlara geçtiğini söyledi. İstanbul’da bu yılın ilk 8 ayında otel doluluklarının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 23.5 artışla yüzde 44.1, ağustos 2021 otel doluluklarının ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 101 artışla yüzde 74.9 olduğunu kaydeden Eresin, Avrupa verilerine dair açıklamalarda da bulunarak, “Elbette tüm dünyada da pandemi turizmi etkilemeye devam ediyor. En büyük rakiplerimizin ve en büyük pazarlarımızın aynı anda yer aldığı  Avrupa’ya baktığımızda ağustos ayında doluluk ortalaması yüzde 64.1 olurken, ilk 8 ayda yüzde 36.7 oldu.” ifadelerini kullandı.
“Yüzde 40’ı aşan doluluklar bizi umutlandırıyor”
TÜROB Başkanı Müberra Eresin, aşının yaygınlaştığı, kısıtlamaların büyük ölçüde gevşetildiği 2021 yazında, iki ay öncesinde özellikle şehir otellerinin yarısının kapalı olduğunu söyledi. Şu an ise hemen hepsinin açık olduğunu söyleyebildiklerini anlatan Eresin, “Henüz eski performansımıza döndüğümüzü söyleyebilmekten elbette çok uzağız. Ancak ortalamada yüzde 40’ı aşan doluluklar bizi gelecek aylar açısından umutlandırıyor.” diye konuştu.
“Turist akışlı pazarlara odaklanmakta fayda var”
Sözlerinin devamında Türkiye’yi ziyaret eden pazarlara değinen Eresin, şu anda İstanbul’da hatırı sayılır bir düzeyde Ortadoğu kökenli turist ağırlandığını ifade ederek, “İstanbul, Bursa ve Trabzon’da Ortadoğu, Kapadokya’da yerli ve Ukraynalı misafir ağırlığı var. Antalya Rus turistlerin ana destinasyonu olmasının yanında Ukrayna, Polonya ve Balkan ülkelerinden talep görüyor. Yakın zamanda pek de canlanma beklemediğimiz pazarlardan ziyade, turist akışı olan pazarlara odaklanmak şu aşamada daha yerinde görünüyor.” dedi.
“Latin Amerika ülkelerine uçuş izni verilmeli”
Eresin; Brezilya, Arjantin, Kolombiya ve Peru gibi ülkelerden özellikle kış sezonunda da şehirlere seyehat eden turistlerin başka destinasyonlara gidebilirken Türkiye’ye gelişlerine henüz izin verilmemesini eleştirerek, “Bu, bizim için anlaşılır değil. Özellikle Latin Amerikalı turistlerin ülkemize girişinin aşı ve PCR kontrollü de olsa gelişlerine izin verilmelidir.” dedi.
Kış turizmi merkezlerine Rusya’dan doğrudan uçak seferlerinin düzenlenmesinin önemine işaret eden Eresin şöyle devam etti: “Rusya Federasyonu çıkışlı uçak seferleri düzenlenecek şehirler ve havalimanlarına Rusya Federal Havacılık Ajansı (Rosaviatsiya) tarafından karar verilmektedir. Ülkemize yönelik hali hazırda İstanbul, Antalya, Alanya, İzmir, Bodrum ve Dalaman’a birçok şehirden doğrudan tarifeli ve charter uçak seferleri için izin verilmiştir. Ancak ülkemizin kış turizmi Merkezleri Kayseri, Erzurum ve Kars izin verilen şehirler arasında bulunmamaktadır. Bu konuda Rosaviatsiya nezdinde diplomatik temasların başlatılması kritik öneme haizdir.”
“İngiltere kararının sektörümüz üzerindeki moral etkisi çok fazla olacak”
Turizmin sıcak bir gündemi olarak Türkiye’nin İngiltere’nin kırmızı listesinden çıkışına dair yorumlarını da aktaran Eresin, “İngiliz tur operatörleri, siyasetçiler ve turistlerin, kararın daha erken kaldırılması beklentilerinin aksine uzunca bir bekleyişten sonra Türkiye’nin 22 Eylül 2021 itibariyle nihayet listeden çıkartılacağı bilgisini İngiltere Ulaştırma Bakanı Grant Shapps açıkladı. Güncelleme ile kırmızı listeden çıkarılan ülkelerden İngiltere’ye gelen kişilerin, tamamen aşılanmış olmaları şartıyla karantina uygulama zorunluluğu bulunmuyor. İnsanların seyahat etme özgürlükleri ve seyahat endüstrisinin faaliyetlerini sürdürmesi ancak kısıtlamaların kaldırılmasıyla mümkün. Pandemi nedeniyle sıkıntılı olduğumuz bir dönemde bu kararın mutlaka sektörümüz üzerindeki moral etkisi çok fazla olacak.” dedi.
Buna karşın özellikle Güney Ege, Antalya ve İstanbul başta olmak üzere ülkemiz turizminin önde gelen ana pazarlarından olan İngiltere’den ülkemize gelişlerde en fazla tercih edilen yaz mevsiminin sona ermesinin ardından açıklanan bu kararın bu aşamada sektöre yararının ve katkısının çok kısıtlı kalacağını bildiklerini belirten Eresin, “İngilizlerin Ekim ayındaki “okul tatili” döneminde bir miktar talep alabiliriz, ayrıca golf turizmi amacıyla belli sayıda İngiliz bu dönemde ülkemize gelecektir. Ancak, yine de iki ülke arasında seyahat kısıtlamalarının kaldırılmasının olumlu etkilerinin önümüzdeki dönemde kendisini göstermesini bekliyoruz.” diye konuştu.
“Yatırımcılar ihtiyatlı”
Konaklama sektörü yatırımlarını değerlendiren Eresin, bu yılın ilk 7 aylık döneminde toplam 9.214 yataklı 64 otel projesi için 1 milyar 225 milyon TL’lik teşvik başvurusu yapıldığını, geçen yılın ilk 7 aylık döneminde toplam 13.724 yataklı 62 otel projesi için 1 milyar 796 milyon TL’lik yatırım teşvik başvurusu yapıldığını belirtti. Proje sayısı artsa da yatırım miktarlarında düşüşün söz konusu olduğunun altını çizen Eresin, şöyle devam etti: “Yaşanan süreç dikkate alındığında yatırımcıların yeni yatırım için koşulların düzelmesini beklediği ve yatırım planlarının ertelendiğini söyleyebiliriz. Yatırımcılar doğal olarak ihtiyatlı. Yatırımlarda üç yıldız ve butik otel tercihleri arttı. Antalya ve İstanbul yine en fazla yatırım alan şehirler oldu. Bu arada renovasyon teşviklerinin neredeyse durma noktasında olması endişe verici.”
“Belli doluluğa ulaşmadan yeni otel izni verilmemeli”
Türkiye’nin güncel dolulukları ve yatırımlarından bahsederken, TÜROB’un da üzerinde hassasiyetle durdukları bir konu olarak önerisini dile getiren Eresin, bazı bölgelerdeki yatırım fazlalalığına dikkat çekerek, “Türkiye’de doluluklar belli bölgelerde belli oranlara gelmeden otel yapım izni verilmemeli.” uyarısında bulundu.
“Türkiye’nin moda olmasına kesin gözüyle bakıyoruz”
Müberra Eresin, detaylı açıklamalarında son 1.5 yıldır en fazla gündeme gelen konulardan biri olarak kapanan veya el değiştiren otel yatırımlarına değindi. Bu konuda abartılı haberlerin gündeme geldiğini anlatan Eresin, “Şunu net bir şekilde söyleyebiliriz ki, tamamen kapanan veya el değiştiren otel sayısı çok az. Bunu da, Türk ve dünya turizminin en zor döneminde dahi hem hükümet destekleri hem de kendi özkaynaklarıyla ayakta kalması açısından sektörün bir başarı öyküsü olarak tarihe not düşebiliriz. Her şey bitmedi ama bitecek. Bittiği gün her şeye hazırız. Özellikle gelecek yıllar için Türkiye’nin ve İstanbul’un moda olmasına kesin gözüyle bakıyoruz. Pandemi sonrasında güçlü bir toparlanma ile tüm kayıplarımızı telafi etmeyi ve Türkiye ekonomisine katkılarımızı önceden olduğu gibi sürdürmeyi hedefliyoruz.” şeklinde konuştu.
“Sektörümüz önümüzdeki 3 yılda da hükümetçe özel olarak desteklenmeli”
Müberra Eresin, 2022-2024 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program doğrultusunda turizm geliri hedeflerini aktardığı sözlerinde, 2021 yılı için 17, 2022 yılı için 25, 2023 için 30, 2024 yılı içinse 34 milyar dolar turizm geliri öngörüldüğünü belirtti. OVP’de, sektörün 2019 yılı turizm geliri seviyesine tanıtım çalışmalarının yanı sıra turizm kentlerine doğrudan uluslararası uçuşların başlatılması ve sektörün çeşitlendirilmesiyle ancak 5 yılın ardından ulaşabileceğini söyledi. Eresin, sektörün bu hedeflere ulaşmasında hükümetin özel desteğinin önümüzdeki 3 yılda da devamlılığının önemine vurgu yaptı.
“Konaklama Vergisi ertelenmeli”
Desteklerin devamlılığı konusunda tespit ve önerilerini ayrıntılı olarak sıralayan Eresin, konaklama sektörü için uygulanan KDV indirimlerine işaret ederek, “Bu uygulamanın 2022 yılı Mayıs ayına kadar uzatılması yararlı olacaktır. Özellikle Covid-19 pandemiden zarar gören sektörlerin desteklenmesi amacıyla, Cumhurbaşkanı Kararlarıyla, 30 Eylül 2021 tarihine kadar KDV oranı konaklamada %8’den %1’e, yeme ve içmede ise (alkollü içecekler hariç) %18’den %8’e indirilmiştir. Yeme & İçme ve Ulaştırma sektöründe önemli oranda toparlanma sağlanmıştır. Turizm sektörü içerisinde konaklama sektörümüzün yaşadığı olumsuz süreç dikkate alınarak KDV indiriminin 2022 yılı mayıs ayına kadar uzatılması önemli ve gereklidir. ” dedi. Sektörün yaşadığı olumsuz süreç dikkate alınarak 01.01.2022 tarihi itibariyle uygulamaya konulacak konaklama vergisinin ertelenmesi gerektiğinin altını çizdi.
“Bankacılık sektörü bize üvey evlat muamelesi yapıyor”
Bir diğer öneri olarak turizm sektörü ve Türkiye Bankalar Birliği arasında “Finansal Çerçeve Anlaşması” ile kredilerin yeniden yapılandırılmasının hayati bir öneme sahip olduğunu vurgulayan Eresin, “Turizm sektörüne ilişkin olarak gerek Kobi kredileri gerekse Kredi Garanti Fonu ve Eximbank’tan kredi tahsisleri yapılıyor olmasına rağmen; turizm sektörünün günümüzde yaşanan Covid-19 gibi dış etkiler ve ekonomik gelişmelerden çabuk etkilenen bir sektör olması gerekçesi ile başta oteller olmak üzere ülkemize ciddi döviz girdisi sağlayan bu sektör, bankacılık sektörü tarafından üvey evlat muamelesi görmektedir. Gerek güney bölgelerimizde yer alan oteller, gerekse İstanbul’da mevcut şehir otellerimizde 12 aya yayılan düzenli nakit akışı olmaması nedeniyle, bankalar yeni kredi talepleri ve/veya kredi geri ödemelerinde sektörün bu özelliğini dikkate almamakta direnmektedirler.”  dedi. Buna çözüm olarak; Kültür ve Turizm Bakanlığı koordinasyonunda Turizm Sektörü ve Türkiye Bankalar Birliği arasında “Finansal Çerçeve Anlaşması” imzalanarak yürürlüğe konulmasının faydalı olduğunu savunan Eresin, “Anlaşmada;  Eximbank veya Kamu Bankalarımız aracılığıyla, turizm işletme belgeli tesislere kısa-orta vadeli işletme kredi programı ile ilk 2 yılı ödemesiz dönemli 5 yıl vadeli düşük faiz oranlı kredi kullandırılması, Vadesi dolan, Rotatif ve Spot Kredilerin KGF kredisine dönüştürülerek yeniden yapılandırılması, Taksit dönemi gelmiş KGF kredilerinin ödeme süresinin 6 ay süreyle ertelenmesi, KGF kredilerinin kamu ödemelerinde de kullanılması, İşletmelere mevcut maaş, SGK ve kamu ödemeleri toplamının bir yıla eşit tutarı oranında KGF miktarı tanımlanması şartları yer almalıdır.” önerilerini getirdi.
“İstanbul’daki oteller nitelikli personel arıyor”
Pandemi sürecinin konaklama sektörü ve sektör çalışanlarına yansımalarını değerlendiren Eresin, “Sektör salgından çok olumsuz etkilendi. Bu süreçte kısa çalışma ödeneği, nakdi ücret desteği gibi destekler çalışanlara nefes oldu.” dedi. Yaşanan her krizin sektördeki kalifiye insan kaynağını olumsuz etkilediğine işaret eden Eresin, “Pandemide de bunu yaşadık. Ancak umut verici bir gelişme olarak, son 1-2 aydır konaklama sektöründe istihdam talebinde canlanma başladı. Oteller daha az misafir için planlama yapmış, ona göre de personel planı yapmıştı ama bugün itibariyle İstanbul’da hemen her otel nitelikli personel arıyor. Hemen her departmanda nitelikli iş gücüne ihtiyaç var.” dedi.
Turizm konaklama sektörüne ait istihdam rakamlarını paylaşan Eresin, bugün itibari ile sektörde 1 milyon 147 bin kişinin çalıştığını kaydederek şunları söyledi: “SGK verilerine göre 2019 yılında 250 bini konaklama sektöründe olmak üzere turizm sektöründe toplam 1 milyon 44 bin; 2020 yılında 241 bini konaklamada olmak üzere 941 bin çalışan bulunuyordu. Haziran 2021 itibariyle 379 bini konaklama olmak üzere turizm sektöründe toplam 1 milyon 147 bin kişi istihdam ediliyor.”
#TürkiyeOtelcilerBirliği #türob #türkiyeturizm #müberraeresin #konaklama #turizm2021

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir