TURYİD Başkanı Kaya Demirer, kısa çalışma ödeneğinin 31 Mayıs’a kadar uzatılması gerektiğini kaydederek, “Eğer 31 Mayıs’a kadar uzarsa haziran ile birlikte biz 12 ay süreyle pandemi öncesi kaç kişi çalıştırıyorsak eleman sayımızı koruma taahhüdüne gidelim. Maaşlarını biz ödeyelim, sigorta primlerini devlet karşılasın.” dedi.
Uzun süren kapanışın ardından yeniden müşterilerine kapılarını açan işletmeler, yeni normalle birlikte yüzde 50 kapasite ve sabah 07.00 ve 19.00 arasında müşterilerini kabul edebiliyor. Turizm Restoran Yatırımcıları ve İşletmeleri Derneği (TURYİD) Başkanı Kaya Demirer, yeniden açılmayla beraber sektörde yaşanan sıkıntıları Sözcü’den Fatma Vurgun’a anlattı.
“Bu sürecin geçiş dönemi olduğunu biliyoruz”
“Türkiye’nin tüm yeme içme harcamasının bir hesabına baksak, ne kadarı gün batımından önce ne kadarı gün batımından sonra diye ayırsak yaklaşık üçte ikisi gün batımından sonra, üçte biri sabah ve öğle yemeği” diyen Demirer, sözlerini şöyle sürdürdü: Dolayısıyla bunun üçte ikisi şu anda kapalı. Açık olanlarda yüzde 50 kapasiteyle çalışıyor. Bir miktar öğle ve akşam yemeği arasında sakin geçen saatlerde şimdi bir miktar ilave iş bekliyoruz. Ama bunun toplam ekonominin yüzde 20’sini geçmesini çok öngörmüyoruz. Bu sürecin bir geçiş dönemi olduğunu biliyoruz. Bilim Kurulu ile birlikte hükümet bir çözüm arıyor. ‘Nasıl yaparız da ekonomiyi bir miktar geri döndürürüz, çorbaları kaynar bu arkadaşların’ diyorlar. Benim öngörüm mayısın 15’ine kadar belki bir miktar daha esneterek ama yasakların hala devam edeceği bir süreç yaşayacağız. Havalar ısınıyor, bu virüs havalar ısınınca daha zayıflıyor, açık havaya çıkıyoruz, hayat daha kolaylaşıyor. Bir de tabii ki aşı programı bir taraftan devam edecek. Dolayısıyla Mayıs 15’e kadar süreci düşünürsek bir yılı aşan neredeyse 14-15 aylık bir süreci konuşuyoruz, çok zor.
“İşletmelerin yüzde 30’u faaliyetlerine son verdi”
Ticaret Odası kayıtlarına göre yüzde 30’lara varan faaliyetine son veren işletmeler olduğunu belirten Demirer, “Bu süreç uzadıkça bu sayı artacak maalesef. Hükümetin bunu daha az sayıda tutmak için bir miktar destek programı ve paketi oluşturması önemli. Burada da ilk yapılması gereken turizmin oyuncularının tamamı konaklama yerleri, seyahat acentaları, yeme-içme sektörü, liman işletmecileri vs. tamamı önce mücbir sebepten dolayı sektörden ayrıştırılmalı. Ayrıştırılmalı ki, onlara verilen desteğin tüm sanayilere, tüm sektörlere verilmek gibi bir faturası çıkmasın. Ek bir külfet olmasın. Bunu da sağlayabildiğiniz zaman daha makul bir maliyet çıkacak hükümetimize diye düşünüyoruz. Burada ilk yapılması gereken 31 Mart’ta sona erecek olan kısa çalışma ödeneğinin bu anlattığım sebeplerle 31 Mayıs’a kadar uzaması. Konaklama sektörü ve turizm sektörünü düşünürseniz bize turist gönderecek ülkeler Mayıs ve Haziran aylarını işaret ediyor. Demek ki başlangıcı zayıf geçecek ama yaz sonu uzayacak bir turizm sezonu bekliyor Türkiye. Hem İstanbul’daki oteller hem güneydekiler için.
“KÇÖ, 31 Mayıs’a kadar uzatılmalı”
O zaman 31 Mayıs’a kadar kısa çalışma ödeneğini sürdürmeniz gerekir ki, düşük vitesle başlayan bir turizm, mayısa kadar vitesini yükseltemeyecek bir yeme-içme sektörü çalışanından bir miktar devlet desteğiyle devam etmeli ki aksi takdirde hacmi bu kadar düşük kalacaksa çalışanın işine son vermek zorunda kalacak. Bu hiçbirimizin istemediği bir durum. Cumhurbaşkanımız özellikle ‘istikrar ve istihdam çok önemli’ diyor. Bu gerekçeyle ben ümitliyim kısa çalışma ödeneğinin 31 Mayıs’a kadar uzayacağına. Sonrası için de bir önerimiz var. Eğer 31 Mayıs’a kadar uzarsa Haziran ile birlikte biz 12 ay süreyle pandemi öncesi kaç kişi çalıştırıyorsak eleman sayımızı koruma taahhüdüne gidelim. Maaşlarını biz ödeyelim, sigorta primlerini devlet karşılasın. Aksi takdirde bir işçinin işine son verdiğiniz de ve onun işsiz kalması durumunda işsizlik fonunda devlet o arkadaşlara 10 ay süreyle brüt maaşlarının yüzde 60’ını ödüyor. O maliyeti geçmeyen bir maliyeti bizden tahsil etme diyoruz. Yani devlet cebinden para harcamak yerine bir tahsilatından vazgeçecek. Ama istihdamı koruyacak.” diye konuştu.
#turyid #TurizmRestoranYatırımcılarıveİşletmeleriDerneği #kayademirer #kçö #kısaçalışmaödeneği #restoran #yemeiçmekçö #turizm
