Damacana içme suları tekniğine/teknolojisine, çevre ve hijyen şartlarına uygun olarak üretilmelidir.
İstanbul’da yaşayanların yaklaşık % 75’inin ve Ankara’da yaşayanların ise yaklaşık % 30’unun damacana suyu tükettiği tahmin edilmektedir. Kişi başına içme suyu tüketimi yaklaşık olarak 2-2,5 litredir.
Tat ve Koku Analizi Şart
Damacana içme suları tekniğine/teknolojisine, çevre ve hijyen şartlarına uygun olarak üretilmelidir. Lisanslı olan bu tesisler periyodik olarak denetlenmelidir. Denetimi uzman kişiler yapmalıdır. Su analizler akredite olmuş laboratuvarlarda yapılmalıdır. Sınır değerlerin üzerinde kirletici içeren damacana içme suyu üreticilerine gerekli yaptırımlar uygulanmalı ve bu bilgiler kamuoyu ile paylaşılmalıdır. Özellikle damacana içme sularında ağır metal, mikrobiyolojik kirleticiler yanında tat ve koku analizleri de yapılmalıdır. Damacana içme suyu üreticilerinin ham su kaynakları periyodik olarak izlenmelidir. Bakanlık, hangi ham suyun hangi teknoloji kullanılarak içme suyu haline getirileceği ile ilgili teknik usuller tebliği yayınlamalıdır.
Akredite Laboratuvarlar ve Yetkili Kurum Onayı
Damacana su üreticilerin akredite olmuş laboratuvarları olmalı ve günlük olarak yaptıkları analiz sonuçları yetkili kurumlarla paylaşmalıdır. Damacana su üreticileri sadece ürettikleri noktalarda değil nihai satış noktalarından da periyodik olarak numuneler almalı, analizlerini yapmalı ve sonuçları otorite kurumlarla paylaşmalıdır. Damacana su üreticisi üretim yaptığı tesisten nihai tüketiciye varıncaya kadar suyunun kalitesi ve temizliğinden sorumlu olmalıdır.
Damacana su dolumları sadece ve sadece üretildiği lisanslı tesislerde yapılmalıdır. Nihai satış noktalarına tankerlerle su getirilip damacana dolumuna kesinlikle izin verilmemelidir. Bu şekilde bir uygulama damacana içme suyunu kalitesiz ve kirli yapar.
Üretim Tesisi Koşulları
Damacana içme suyu üretim tesislerinde genel olarak damacanaların hem içi hem de dışı yıkandıktan ve dezenfekte edildikten sonra dolum işlemi yapılmalıdır. Dezenfeksiyon maddesi damacana kabının kimyasını bozmamalıdır. Damacana su dolum tesisi sürekli temiz ve hijyen olmalıdır.
Damacana sular nihai satış noktasına varıncaya kadar tekniğine ve teknolojisine uygun araçlarda taşınmalıdır. Bu araçlarla ilgili teknik ve uygulama esasları belirlenmelidir. Tekniğine uygun araçlarda taşınmayan üreticiye ve taşıyıcıya yaptırımlar uygulanmalıdır. Bu denetimler periyodik olarak yapılmalıdır. Tekniğine uygun taşıma yapmayan araçlara yaptırımlar uygulanmalı ve bu bilgiler kamuoyu ile paylaşılmalıdır.
Satış Noktalarındaki Sıkıntılar
Nihai satış noktalarında damacana suların depolanmasıyla ilgili teknik ve uygulama esasları olmalıdır. Nihai satış noktalarında damacana suların nasıl depolanacağı kalem kalem belirlenmelidir. Tekniğine uygun ve lisanslı olmayan nihai satış yerlerine, damacana su üreticisi damacana suyunu vermemelidir. Verirse tesisi kapatılmalıdır. Nihai satış noktasından tüketiciye ulaşıma kadar hijyen ve çevresel şartlar tek tek belirlenmelidir. Nihai tüketiciye ulaşmasında bu şartlar aranmalıdır.
Nihai tüketici evinde ve işyerinde damacana suyunu temiz, kaliteli ve hijyen olarak içebilmesi için alması gereken önlemler tek tek damacana su kabının üzerinde yazılı olmalıdır. Nihai tüketici damacana su kabının evin en temiz, serin, güneş görmeyen yerinde depolamalıdır. Suyunu tüketim tarihi içinde tüketmelidir. Kaliteli, temiz ve hijyenik su sağlıklı yaşam demektir. Temiz ve kaliteli su hayattır. Kirli su ise hastalık ve ölüm anlamına gelir.
