Röportaj: Hatice Ünal Bilen
Pastacılık mesleğine 1947 yılında adım atan (baba) Abdullah Topcuol’un deyim yerindeyse el vermesiyle 1988 yılında bir aile şirketi olarak kuruluyor, Katsan Gıda. Bugün (oğul) Ercan Topcuol yönetiminde OVALETTE markasıyla pastane, kafe, otel, tatil köyleri, kek ve pasta fabrikalarına pasta, unlu mamuller, dondurma ve çikolata üretimi yapan firmanın yurt içi ve yurt dışı pazar hedeflerini Katsan Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Ercan Topcuol ile konuştuk.
Katsan Gıda nasıl doğdu? Pastacılık sektörüne yönelik faaliyetleriniz hakkında bilgi verebilir misiniz?
1947 yılında pastacılık mesleğine başlamış, Türk pastacılık sektörüne çok önemli katkıları olmuş, ülkemizin birçok değerli pasta ustasının yetişmesinde büyük emeği geçmiş Abdullah Topcuol’un oğluyum. Ben ve kardeşlerim çocukluğumuzdan beri bir yandan okula giderken bir yandan da babamızın kurduğu Abdullah Pastaneleri’nde çalıştık ve babamız Abdullah Usta’dan çok şey öğrendik.
Üniversite öğrenimimi ve askerlik vazifemi yerine getirdikten sonra sıra hayata atılmaya gelmişti. 80’li yılların sonları, Türkiye’nin kabuk değiştirdiği, dünyaya açıldığı ve sanayileşme hamlesinin başladığı yıllardı. Katsan Gıda Sanayii ve Ticaret Limited Şirketi’ni 1988 yılında bir aile firması olarak kurduk. Yurt dışında gördüğüm yükseköğrenimimi ve küçük yaşlardan beri çalıştığım pastanelerimizde aldığım ve de çok önemsediğim esnaflık birikimimi pastacılığın sanayisinde kullanmak için bir adım attım.
Babamın yurt dışında çalışan pastacı arkadaşları sayesinde 60’lı yıllarda tanıştığı ancak 80’li yıllarda bile ülkemizde çok az sayıda pasta ustasının bildiği bir üründü, Pasta Katkı Maddesi. 80’li yıllarda Türkiye serbest pazar ekonomisine geçtikten sonra zor şartlarda ve sınırlı miktarlarda ithal edilebilen ve piyasada çok yüksek fiyatlarla satılan bu katkı maddesini OVALETTE markamızla Türkiye’de üretmeye karar verdik.
OVALETTE markanızı biraz daha açabilir misiniz? İç pazar ve ihracat hacmi nedir?
OVALETTE Pasta Katkı Maddesi; kek, pandispanya ve sarmaların yapımında kullanılan bitkisel esaslı yağlardan üretilen bir gıda emülgatörüdür. Pastacının üretim maliyetini düşüren, üretimde zaman tasarrufu getiren ürünlerin kalitesini artıran ve israfı önleyen çok önemli bir hammaddedir. Bu pasta katkı maddesini üretmeye başladıktan hemen sonra tüm yurt genelinde yaptığımız tanıtım faaliyetleri ve kampanyalar sayesinde Türk pastacısı bu önemli hammaddeyi kullanmayı öğrenmiş, çok daha kolay ve ucuz bir şeklide erişme olanağına kavuşmuştur.
İç piyasada çok yaygın bir distribütör ağı ile çalışmaktayız. Pasta, unlu mamuller ve dondurma üretimine yönelik ürünlerimiz ve çikolata bayilerimiz vasıtasıyla pastane, kafe, otel, tatil köyleri, kek ve pasta fabrikaları gibi binlerce noktaya ulaşmaktadır. Ülkemizin ekonomik kalkınması için ihracat çok önemli ve biz de bu bilinçle son yıllarda çok önemli adımlar attık. Ürünlerimizi yurt dışında oluşturduğumuz bayilerimiz kanalı ile 40 ülkeye ihraç ediyoruz. Misyonumuz, hem ihracat yaptığımız ülke sayısını hem de ihraç ettiğimiz ürün çeşitliliğini artırmaktır. Son 13 yılda Türkiye’nin ikinci 500 sıralamasındaki sanayi kuruluşları arasında yer almaktayız.
Pastacılık sektöründe hangi ürünlerinizle varlık göstermektesiniz? Yakın zamanda pazara sunduğunuz ya da sunmayı planladığınız yeni ürünleriniz var mı?
Katsan Gıda, 1988 yılında kurulduğunda OVALETTE markası ile sadece iki ürün olarak Pasta Katkı Maddesi ve Kabartma Tozu üretiyordu. 90’lı yılların başında gene bir ilke imza attık ve Türk pastacılığının hizmetine Toz Krem Şanti ürününü sunduk. Bu sayede pastanelerin krem şanti hammaddesine erişimi kolaylaştı. Çünkü mandra şantisi kısıtlı miktarlarda ve daha çok küçük lokal mandıralarda üretiliyor, dolayısıyla da zor temin ediliyordu. Ayrıca fiyatı oldukça yüksek ve raf ömrü de kısaydı. Hem sevkiyatında hem depolamasında buzdolabına ihtiyaç vardı. Bu da ek bir maliyet getiriyordu. Sevkiyat ve depolama şartlarının oda sıcaklığında olması, kullanım kolaylığı, son derece hijyenik, dayanıklı ve uzun ömürlü bir ürün olması sebebi ile Toz Krem Şanti kısa zamanda çok tutuldu.
400 metrekare tesiste başlayan yolculuk, İstanbul’un Beylikdüzü ilçesinde 25.000 metrekare kapalı alan fabrikamızla devam ediyor. Başta pasta, unlu mamul ve dondurma yapımında kullanılan katkılar, krem şantiler, kremalar, jöleler, dolgular, soslar, şuruplar, meyve preparatları, çikolata çeşitleri ve bunun gibi 1500’ün üzerinde ürün üretmekteyiz.
2003 yılında çikolata ve konfiseri üretimine başladık. Hem imalatlarda kullanan kuvertür, damla çikolata ve benzeri ürünleri hem de madlen, spesiyal çikolata gibi vitrin ürünleri üretmekteyiz. Bu alanda hemen hemen her ay yeni birçok ürün çeşidini piyasaya sunmaktayız. Son yıllarda çeşit olarak en çok bu alanda büyüyoruz. Sloganımız “Hijyen, Mükemmel Lezzet ve Kalite” ve bu sloganımızın hakkını vermek için gece gündüz titizlikle çalışmaktayız. Bu konuda diğer ürün kategorilerimizde olduğu gibi çok bilgili ve tecrübeli bir AR-GE ekibine sahibiz.
Ülkemizde pasta ve unlu mamul tüketimi günümüzde ne durumda, tüketimi etkileyen faktörlerden söz eder misiniz? Tüketim rakamlarını diğer ülkelerle karşılaştırabilir misiniz?
Türk pastacılığı özellikle 90’lı yıllardan sonra hızla büyüdü. Öyle ki bir dönem açılan pastane sayısına yetişmiş eleman temini için güçlük çekiliyordu. Bunun başlıca nedeni ise, usta-çırak ilişkisine dayalı bir sektörümüz olması ve bir ustanın yetişmesinin yıllar almasıdır. Son yıllarda pastacılık meslek okulları konusunda önemli gelişmeler oldu ve yeterli olmasa da bu alanda birçok meslek okulu açıldı.
Özellikle kız öğrencilere yönelik pastacılık meslek okullarının açılması mesleğimiz açısından çok iyi bir gelişmedir. Pasta ve çikolata gibi ürünlerin kişi başı tüketiminde batılı ülkelerin henüz çok gerisindeyiz. Mesela çikolata ve benzeri ürünlerde batılı ülkelerdeki kişi başına yıllık tüketim 18-20 kg iken bizde bu rakam 2 kg civarındadır. Ancak o ülkelerdeki nispeten doymuş pazara karşılık bizde tüketim düzenli bir şekilde artmaktadır. Bu artışın sebebi 85 milyonun üzerindeki nüfusumuzun büyük bir kısmının gençlerden oluşmasıdır. Doğum günü, nişan, düğün gibi özel günlerde, sosyal aktivitelerde ve turizm gibi faaliyetlerde yapılan tüketimlerin sektörümüzün büyümesine çok büyük bir payı olduğunu söyleyebilirim.
Türkiye ve dünyada pastacılık sektöründe öne çıkan tüketici eğilimleri ve trendler üzerine neler söyleyebilirsiniz?
Yurt dışında özellikle batılı ülkelerde çok popüler olan, bizim de üretimini yaptığımız şeker hamuru kaplamalı ve dekorlu pastalar bizde de son yıllarda çok rağbet görmektedir. Özellikle doğum günü pastalarında kişiye özel tasarım pastalar birer sanat eseri gibi ve sektörümüz açısından gurur verici. Özellikle kadın pasta ustaları bu konuda son derece başarılı işler çıkartıyor.
İnşallah bir daha o kötü günleri yaşamayız. 2 sene önce geçirdiğimiz pandemi döneminde hammadde, emtia fiyatları ve navlunlar çok yüksekti. Fiyatlar pandemi sonrasında biraz geri geldi ise de maalesef hala pandemi öncesini aratıyor. Üstelik bir de buna gitgide hissedilen küresel ısınmanın başta kakao gibi tarım ürünlerine olan olumsuz etkisi de eklenince diğer sektörlerde olduğu gibi pastacılık sektöründe de maliyetlerin artmasına sebep olmaktadır. Nitekim bu durum son yıllarda tüketici alışkanlığını değiştirmiştir. Artık vitrinlerde eskisi gibi büyük turtalar yerine küçük turtalar ve adet pastaları daha sık görmekteyiz. Ülkemiz çok dinamik bir ülkedir. Ben şahsen tüm bu sıkıntıları en yakın zamanda atlatacağımızı düşünüyor ve ümit ediyorum.
2024 yılı ve önümüzdeki 5 yılda yeni yatırımlar ve projeleriniz nelerdir?
2024 yılında kapasitemizi oldukça artıracak yaklaşık 10.000 metrekare ilave fabrika binamızın inşaatına başladık. İhracatta çok daha fazla ülkeye açılmak gibi planlarımız var. Teknolojiyi ve global gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Son yıllarda dünyanın gündeminde sürdürebilirlik ve karbon ayak izi gibi tüm sanayii kollarını ilgilendirecek konular var. Önümüzdeki yıllarda ülkeler bu doğrultuda tüm üreticilerin uyması gereken yeni regülasyonlar çıkaracak. Biz de bu yeni çıkarılacak olan regülasyonlara uyum sağlamak için şimdiden çalışmalara başladık.
#katsangıda #ErcanTopcuol #OVALETTE #horeca #gıda #pastacılık #pastane #pastry #röportaj
