“Gaziantep ve Hatay’ın ardından Afyonkarahisar da gastronomi şehri kervanına katıldı. Sizce Bursa tarihi, kültürel, doğal, tarım, sanayi ve gastronomik değerleriyle bir gastronomi şehri olmayı hak etmiyor mu?”
Tarihi, kültürü ve gıda endüstrisi ile Bursa bir gastronomi şehridir. Buna rağmen gastronomi ile Bursa şehrini zihinlerinde bir araya getiremeyen, birbiriyle bağlantısını kuramayanlar var! Maalesef Bursa’da yaşayıp da buna inanmayan veya önemsemeyen bir dolu yönetici, bürokrat ve iş insanı var! Bunun tek sebebi, kendilerine doğru bilgilendirmelerin yapılmamasıdır. Bursa neden gastronomi şehridir? Anlatayım…
“Gastronomi şehri olmak için ürün yetmez!”
Bir şehrin gastronomi şehri statüsünü elde edebilmesi için, lezzetiyle öne çıkan yiyecek ve içeceklere gereksinimi kadar, gıda sektörüne yön veren önemli markalara da ihtiyacı vardır. Tarımı, sanayisi ve hizmet sektörü ile bir bütün olmalıdır.
Tarihi 1867 yılına kadar dayanan; yapılışı, pişirme şekli ve sunumuyla kült bir kültürün ürünü olan Bursa Döner Kebabı, daha fazla övgü ve temsili hak ettiği gibi, Bursa denilince Bursa Döner Kebabı akla gelmektedir.
Bir dönem Uludağ eteklerindeki kestane ağaçlarından toplanan kestanelerle ün salan kestane şekeri, şimdilerde hammaddesini değişik şehirlerden toplasa da, aynı lezzet ve formülünü koruyarak 1930 yılından bu yana kestane şekeri Bursa birlikte anılmaktadır.
Şimdilerde pek moda olan ‘food court’ diye bilinen ‘Gastronomik AVM’lerin ilkidir Kayhan Çarşısı… Köftecisinden, cantık dükkanına kadar içinde her lezzeti bulabilirsiniz. 1860 yılında Ermeni bir ustanın yaptığı fırından çıkan pideler bugün Cantık adıyla ünlenmiş. Yapılış tarzı, mayalı hamuruyla, pişirme ve sunum şekliyle benzeri olmayan, Bursa denilince akla gelen başka bir lezzettir.
Yine Kayhan’dan çıkan Kayhan Pideli Köfte de; sunumu, içeriği, malzemesi ile fark oluşturan sadece Bursa’da bulabileceğiniz yerel bir diğer lezzettir.
40 yıllık ‘Abdal Fırını’ndan çıkan tahinli pide, cevizli lokum Bursa denilince akla gelen sahip çıkmamız gereken bir başka lezzettir. Ekmek denildiğinde Somuncu Baba’nın tarihi iz bırakan hikayelerini kim görmezden gelebilir?
Bursa Balkan göçmenlerinin şehridir. İnegöl Köfte, Balkanlardan gelen göçmen yemek kültürünün bir sonucudur. İnegöl Köfte, Türkiye’deki köfte kültürünün başını çeker. O kadar ki, Türkiye’nin en büyük köfte zinciri olan, yılda 66 milyon kişiye Bursa’nın köftesini sunan, Köfteci Yusuf bir Bursa markasıdır. Hasanağa enginarı Türkiye’nin en kaliteli enginarı olup, Türkiye’nin en önemli otellerinin menüsünde yer almaktadır. Ahududu ve böğürtlen de Bursa’dan çıkar. Türkiye üretiminin yüzde 90’nını Bursa karşılar. Siyah incir Türkiye’de ve dünyada Bursa’dan çıkarak gastronomi sofralarına, evlerimize kadar ulaşır. Bursa şeftalisi, Deveci armut, Bursa Apolyont kirazı (Napolyon kirazı diye ünlenen) Türkiye’nin en prestijli Bursa meyveleridir. Bursa ile özdeşleşmiştir. 
Su ve maden suyu gastronomik bir içecektir. Yemek ile birlikte veya ayrıca tüketiriz. Su firmalarının ve maden suyu firmalarının, kaynaklarıyla birlikte büyük çoğunluğu (%38) Bursa’dadır. Türkiye’nin en büyük gazoz ve cola firmaları suyumuzun kalitesi nedeniyle kuruluş yeri Bursa’dır. Su denilince akla Bursa gelmektedir. Bu nedenle Bursa, su ve içecek şehridir. Anadolu’nun en bilinen tatlıları arasında olan Kemalpaşa tatlısı ile peynirin tatlıyla buluşmasına şahit olursunuz. Diğer bir Bursa tatlısı olan süt helvası da, yapımı ustalık gerektiren tatlıların kralıdır. Bursa bir süt ve yoğurt memleketidir. Türkiye’nin en büyük süt ve yoğurt markalarının Bursa’da olması bir tesadüf değildir. Bursa irili ufaklı mandıraları ile Tarihi Tuzpazarı Çarşısı ve Mihaliç peyniri ile tam bir şarküteri cennetidir. Ayrıca Türkiye’nin en büyük tavuk üreticileri, yumurta üreticileri Bursa’dadır. Marmarabirlik Türkiye’nin en büyük zeytin üreticilerinden biri olup, en kaliteli sofralık zeytin Bursa havzasında lezzet bulur. Üzerinde çalışıldığında zeytin ile yapılan onlarca Bursa markalı yeni ürün gastronomi dünyasına kazandırılabilir.
Bursa, Osmanlı İmparatorluğu’nun başkentliğini de yapmıştır. Bu nedenle kendine özgün bir saray mutfağı vardır. Osmanlı arşivlerinde araştırıldığında Bursamıza özgü, tarifler ve özel yemekler ortaya çıkacaktır. Önceliğimiz Bursamızın ‘gastronomi envanteri’nin çıkartılarak, yukarıda saydıklarımızdan onlarcasının var olduğu, elimizdeki değerlerimizi, şehrimize ait yemek kültürünü ve tariflerini ortaya çıkartmak olmalıdır. Bursa İstanbul’un üçüncü yakasıdır. İstanbul’un herhangi bir yerinden kentimize kara veya deniz yoluyla 90 dakikada ulaşılabiliyor. Bu özelliği sayesinde Bursa, kongre ve fuar merkezi olabilecek bir destinasyona sahiptir.
Gaziantep ve Hatay’ın ardından Afyonkarahisar da gastronomi şehri kervanına katıldı. Sizce Bursa tarihi ve yukarıda saydığımız özellikleriyle gastronomi Şehri olmayı hak etmiyor mu?
Ramazan Başan / Bursa Gastronomi Turizmi Derneği Başkanı
#ramazanbaşan #bursagtd #bursagastronomiturizmiderneği #gastronomiturizmi #gastronomiturizmiderneği #gastronomi #bursagastronomisi #bursamutfağı
